Theo Viện Y tế quốc gia Hoa Kỳ, cứ khoảng 20 trẻ nhỏ thì có 1 bé bị nói lắp. Tình trạng này chủ yếu xuất hiện ở trẻ từ 2 đến 5 tuổi, nhất là bé trai.
Tại sao trẻ bị nói lắp?
Nói lắp là một tật liên quan đến khả năng nói khá phổ biến. Tật này khiến cho âm phát ra thường lặp đi lại nhiều lần hoặc kéo dài một lâu trước khi phát ra tiếng tiếp theo. Tật nói lắp thường gặp ở trẻ nhỏ có cấp độ từ nhẹ đến nặng.
Hiện nay, giới khoa học vẫn chưa thể đưa ra một nguyên nhân chính xác về tật nói lắp ở trẻ nhỏ, nhưng hầu hết các nhà nghiên cứu đều đồng tình cho rằng, tật này do một số nguyên nhân chủ yếu:
Do di truyền: nhiều chuyên gia cho rằng, có đến 60% trẻ nói lắp là do có người thân trong gia đình từng nói lắp.
Nói lắp tạm thời: nhiều trẻ trải qua giai đoạn nói lắp, bắt đầu từ khoảng 18 tháng đến 2 tuổi. Giai đoạn này trẻ đang học và rèn luyện kỹ năng nói, ngôn ngữ. Tình trạng này sẽ hết khi bé lớn lên.
Do các yếu tố thần kinh: nhiều nghiên cứu khác lại chứng minh, tật nói lắp ở trẻ nhỏ cũng có thể do ảnh hưởng của yếu tố thần kinh, nhưng họ hiện thời họ vẫn chưa biết chắc tại sao điều này xảy ra.
Có khoảng 65% trẻ nói lắp sẽ từ từ biết nói chậm lại và khi có đủ tự tin sẽ dần dần bớt bị nói lắp lại. Tuy nhiên, nếu sau 12 tháng tình trạng nói lắp không được cải thiện thì các bậc phụ huynh nên đưa con mình đến gặp bác sĩ để xin tư vấn và điều trị. Nếu tình trạng này không được chữa khỏi trước 5 tuổi, trẻ sẽ tự tìm cách khắc phụ nhưng phương pháp sẽ không đúng và rất khó sửa chữa.
Chữa nói lắp cho trẻ – mẹ phải luôn luôn đồng hành cùng con
Theo các chuyên gia, nếu trẻ nhỏ hơn 3 tuổi bị nói lắp và nói lắp từ 3 – 6 tháng thì mẹ cần phải đưa kiểm tra. Tuy nhiên, để chữa trị có hiệu quả mẹ cần phải luôn đồng hành cùng bé và trở người bạn dẫn dắt bé thoát ra khỏi tình trạng nói lắp.
Đầu tiên, với trẻ nói lắp mẹ cần nói chậm, từ tốn để trẻ bắt kịp và hiểu được những gì mẹ nói. Khi nói chuyện với bé, mẹ cần nên hạn chế nói những từ khó để không làm bé bị tâm lý khi giao tiếp.
Mẹ nên tạo hoàn cảnh thư giãn trong gia đình để trẻ không có cảm tưởng bị hối thúc khi muốn nói điều gì đó. Mẹ cũng cần tránh đòi hỏi bé phải thể hiện khả năng nói của mình trước người khác, nhất là người lạ để trẻ không cảm thấy xấu hổ hay bị cười chê.
Hàng ngày mẹ nên chăm chú theo dõi con nói, cố gắng kiên nhẫn nghe bé nói hết câu và tìm ra những ưu điểm của bé để khen ngợi. Động lực này sẽ giúp bé nỗ lực hơn trong việc vượt qua rào cản tật nói lắp.
Tật nói lắp ở trẻ không phải bệnh nan y, cũng không phải điều gì đáng xấu hổ thế nên cha mẹ hãy luôn đồng hành cùng con để giúp bé vượt qua rào cản này. Trong trường hợp tình trạng nói lắp ở trẻ quá nghiêm trọng mẹ hãy cùng con đến gặp bác sĩ để xin tư vấn.